Olijfolie is niet meer weg te denken uit de Nederlandse keuken. Gelukkig maar, want ongeraffineerde olijfolie is één van de meest gezonde en natuurlijke voedingsmiddelen als het om gezonde vetten gaat. De verwerking van deze olie vindt op een volledig mechanische manier plaats, er worden geen chemische processen toegepast. Daarbij zijn de prachtige olijfbomen niet belastend voor het milieu. Ze groeien alleen op grond die niet geschikt is voor andere landbouw. Verder is olijfolie supergezond en kan het helpen bij de verzorging van je lichaam en de genezing van wondjes. Zelf ben ik er dol op en vertel je graag in deze blog over wat olijfolie voor je gezondheid kan betekenen, welke soorten de beste zijn en of je erin mag bakken zonder dat het schadelijk is voor je gezondheid. Dat laatste is een veelgestelde vraag die voor veel misverstanden zorgt. Dit wil ik graag voor je ophelderen.
Wat betekent ‘vierge’?
De term vierge betekent dat de olijfolie van de eerste persing is. De olie is met mechanische druk uit de olijven geperst en gecentrifugeerd. De olie is niet verhit en er zijn geen andere middelen gebruikt. Dit is dus de meest pure bereiding en dat proef je ook.
Olijfolie voor je gezondheid
Olijfolie (ongeraffineerd) is gezond, maar de meeste mensen weten niet waarom. Daarom zet ik het hier voor je op een rij:
- Olijfolie is een rijke bron van vitamine E en andere antioxidanten.
Antioxidanten ondersteunen en versterken je immuunsysteem en beschermen daarmee je lichaam tegen vreemde, schadelijke stoffen en tegen veroudering. - Olijfolie heeft de juiste vetsamenstelling.
Olijfolie bevat de juiste meervoudig onverzadigde vetzuren die ons lichaam zelf niet aanmaakt, maar wel nodig heeft. Die moeten we dus uit voeding halen, uit olijfolie bijvoorbeeld. - Olijfolie biedt een goede bescherming tegen hart- en vaatziekten.
Vanwege een goede vetsamenstelling zorgt olijfolie ervoor dat de hoeveelheid triglyceriden in het bloed afneemt. Een verhoogde concentratie van triglyceriden is schadelijk voor de vaatwand en kan slagaderverkalking bevorderen. Een verhoogd gehalte aan triglyceriden in het bloed gaat vaak samen met een laag gehalte van het goede HDL-cholesterol en dus een hoog gehalte van het slechte LDL-cholesterol. Dit kan leiden tot hart- en vaatziekten. - Olijfolie helpt om de bloeddruk te verlagen.
De kans op hart- en vaatziekten en hersenaandoeningen neemt dan ook af. - Olijfolie verkleint de kans op verschillende soorten kanker.
Onderzoeken wijzen uit dat olijfolie de kans op verschillende soorten kanker verkleint, waaronder maag- en borstkanker. - Olijfolie helpt bij het ontgiften van je lichaam.
- Olijfolie vermindert de kans op artritis en reuma en helpt bij het voorkomen van osteoporose.
Soorten olijfolie
Een olijfolie wordt beoordeeld aan de hand van zijn zuurgraad, geur en smaak. Deze eisen zijn wettelijk vastgelegd door de Europese Unie. Hierdoor zijn er verschillende soorten olijfolie en die zijn niet allemaal van dezelfde kwaliteit. Daarom leg ik hieronder in het kort uit welke soorten er zijn:
- Extra vierge olijfolie
Deze olie komt van de eerste persing van olijven. Hierdoor is het van de hoogste kwaliteit en daarom de duurste en lekkerste olijfolie. De zuurtegraad is laag (minder dan 1%) en de smaak, geur en kleur zijn perfect. Hierdoor is het vooral geschikt voor gebruik in koude gerechten. - Vierge olijfolie
Ook deze olie komt van de eerste persing, maar heeft een hogere zuurtegraad (maximaal 2%), dat maakt de kwaliteit iets minder. De geur, smaak en kleur moet wel hetzelfde zijn als bij extra virgine olijfolie. Vaak is deze olie goedkoper en goed om in te bakken. - Geraffineerde (gewone) olijfolie
Deze olijfolie is van de minste kwaliteit. Daardoor is de prijs laag. Deze olie is van de tweede persing en komt dus uit de overblijfselen van de eerste persing. Vaak wordt het aangeduid als milde olijfolie. Als je de etiketten nauwkeurig leest, dan staat er ergens aangegeven dat deze olie geraffineerd is.
Bakken en braden in extra vierge olijfolie
Veel mensen durven niet in olijfolie te bakken vanwege de transvetten die bij het verhitten van plantaardige oliën ontstaan. Uiteraard is dit bekend en het klopt helemaal dat deze transvetten zeer schadelijk zijn voor je gezondheid. Straks meer hierover, maar nu even over het verliezen van gezondheidsvoordelen bij het bakken.
Het is helemaal waar dat het zonde is om de gezonde, dure en lekkere extra vierge olijfolie voor de warme bereidingen in je keuken te gebruiken. Olijfolie bevat namelijk veel omega-3 vetzuren die heel snel kwaliteit bij verhitting verliezen. Veel gezondheidsvoordelen van olijfolie gaan dan verloren. Toch is het beter om de beste olijfolie voor het bakken te gebruiken. Als de gezondheidsvoordelen verloren gaan, betekent het niet dat het schadelijk wordt. Natuurlijk profiteer je van alle gezondheidsvoordelen als je de olijfolie in koude gerechten gebruikt, maar als je een gerecht moet maken waarbij iets gebakken moet worden, dan is het altijd beter als je de beste olijfolie gebruikt. Bakken in geraffineerde oliën is slechter voor je gezondheid omdat geraffineerde olie al op zichzelf veel minder goed is en er bij het verhitten nog meer nadelen ontstaan.
De vraag is nu, wanneer komen er bij het verhitten giftige stoffen vrij die schadelijk zijn voor je gezondheid. Het kookpunt van olijfolie is ongeveer 300°C. Gemiddeld bij 180°C beginnen de meeste extra vierge olijfoliën te verbranden/oxideren. Dat merkt je wanneer de olijfolie begint te blaken ofwel walmen. Dan pas ontstaan er giftige afbraakproducten die schadelijk zijn voor je gezondheid.
Als je de olie niet langdurig en intens verhit, dan wordt dat punt nooit bereikt. Dus als je iets kort bakt of wokt, dan kun je gerust olijfolie extra vierge gebruiken. En gebruik de eenmaal flink verwarmde olie nooit voor een tweede keer.
Vind je het zonde om in olijfolie extra vierge te bakken of te braden, dan heb je helemaal gelijk. Er is namelijk een veel beter alternatief. Dat is ghee. Ghee is namelijk bestendig tegen verhitten en je kunt er zelfs mee frituren.
Reacties
Er zijn nog geen reacties.
Plaats een reactie